NDP Nieuwsmedia verwelkomt het kabinetsbesluit om te investeren in lokale journalistiek. Het is van groot belang dat de onafhankelijke journalistiek op lokaal niveau floreert. De versterking van de lokale publieke omroepen is daartoe een goede stap. NDP Nieuwsmedia betreurt echter dat het kabinet voornemens is om slechts beleid te maken dat eenzijdig op lokale omroepen is gericht.
Door er exclusief beleid voor de lokale publieke omroepen van te maken, sluit het kabinet het grootste gedeelte van de regionale en lokale journalistiek uit, namelijk alle private regionale en lokale nieuwsmedia.
Tweede Kamer verzocht kabinet om wetsvoorstel te verbreden
Vorig jaar riep de Tweede Kamer in de motie-Van Strien c.s. op om in kaart te brengen wat de effecten zijn van het wetsvoorstel op het totale medialandschap en daarmee ook op private nieuwsmedia. Daarnaast verzocht de Tweede Kamer het kabinet investeringsvoorstellen te ontwikkelen waarvan álle – dus zowel publieke als private aanbieders – van lokaal en regionaal nieuws zouden profiteren.
Kabinet behoudt eenzijdige blik op publieke omroepen
In het wetsvoorstel Versterking lokale publieke omroepen schrijft minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur & Wetenschap, NSC) dat hij niet meegaat in deze verzoeken van de Tweede Kamer. Zo is het kabinet niet bereid om vooraf de effecten van eenzijdige stimulering van publieke omroepen op private nieuwspartijen in kaart te brengen. NDP Nieuwsmedia vindt het zorgwekkend dat het kabinet onverkort vasthoudt aan de plannen, zonder dat inzichtelijk is wat de gevolgen zijn voor regionale en lokale kranten.
NDP Nieuwsmedia stelt voor om in het wetsvoorstel de versterking van de lokale omroepen te verbreden naar lokale journalistiek, zodat lokale omroepen én regionale en lokale kranten worden gestimuleerd
WRR: druk private nieuwsmedia niet uit de markt
De Wetenschappelijk Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) stelt in haar recent verschenen rapport ‘Aandacht voor media’ dat het kabinet een gezamenlijke visie op de toekomst van de lokale en regionale journalistiek moet ontwikkelen, waarin de democratische functies van lokale en regionale media centraal staan. Dat moet juist geen visie op enkel de lokale publieke omroepen zijn. Aanvullend stelt de WRR dat financiële ondersteuning van publieke media nodig en wenselijk is, maar dat zij private partijen niet uit de markt moeten drukken. Publieke en private partijen zouden elkaar journalistiek moeten aanvullen en versterken, ook lokaal.
Vijfpuntenplan voor regionale en lokale journalistiek
Als reactie op het wetsvoorstel presenteert NDP Nieuwsmedia een Vijfpuntenplan dat bestaat uit concrete voorstellen die – in aanvulling op de versterking van de lokale publieke omroepen – bijdragen aan de versterking van regionale en lokale private nieuwsorganisaties, zodat het gehéle journalistieke landschap wordt versterkt:
- Versterk de positie van regionale en lokale kranten op de advertentiemarkt
NDP Nieuwsmedia pleit ervoor dat de publieke omroepen zich richten op het binnenhalen van advertentie-inkomsten uit organisaties van maatschappelijk nut en niet langer op inkomsten van commerciële adverteerders. Door deze maatregel wordt de extra impuls in de lokale publieke journalistiek gecombineerd met een versterking aan private zijde. Lokale omroepen krijgen een sterke financiële positie en private nieuwsorganisaties zijn beter in staat om lokale advertenties aan te trekken om de journalistiek mee te financieren. - Versterking van onlinejournalistiek door onderscheidend karakter omroepen en uitgevers
Voor een vitaal journalistiek landschap is het nodig dat publieke omroepen en uitgevers de handen ineenslaan om te werken aan een gezond, open, vrij en pluriform medialandschap. Het geheel van de journalistiek zou geholpen zijn met afspraken tussen publieke en private nieuwsmedia, geborgd in de Mediawet, waarbij omroepen zich meer richten op audiovisuele content ondersteund door tekst. - Investeer in regioverslaggeving
NDP Nieuwsmedia stelt voor dat het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek een regeling introduceert die de inzet van journalisten, bijvoorbeeld startende journalisten, op lokaal en regionaal niveau stimuleert en faciliteert. Deze regeling kan regionale en lokale redacties die willen investeren in hun verslaggeving een zet in de rug geven. - Uitbreiding van de nieuwedienstentoets naar regionale en lokale omroepen
De nieuwedienstentoets geeft de ACM de mogelijkheid om te wegen welke verstorende (economische) impact nieuwe diensten en aanbodkanalen van de publieke omroep op het medialandschap kunnen hebben. De toets geldt nu alleen voor nieuwe diensten en kanalen van de landelijke publieke omroep. In het kader van de professionalisering van de andere lagen van de publieke omroep is het noodzakelijk dat ook regionale en lokale omroepen onder de nieuwedienstentoets gaan vallen. - Verbreed de evaluatiebepaling naar impact op gehele journalistieke landschap
NDP Nieuwsmedia verzoekt de impact op het totale journalistieke landschap wél mee te nemen in de evaluatiebepaling van het wetsvoorstel, conform de expliciete toezegging van het kabinet en de wens van de Tweede Kamer.