Bij de aanstaande hervorming van de publieke omroep gaat het kabinet het reclamebeleid van de publieke omroep onder de loep nemen. Dat kan tot aanpassingen leiden in de reclameruimte op NPO-kanalen en de mogelijkheden voor online reclames bij de Ster. In het wetgevingsoverleg Media op 2 december jl. debatteerde de Tweede Kamer onder meer over de voorwaarden waaronder reclame mogelijk is.
Private nieuwsmedia verzetten zich tegen mogelijke verruimingen van online reclame bij de publieke omroep en het openstellen van de publieke online kanalen voor commerciële adverteerders. Een mogelijke verruiming van de mogelijkheden voor de Ster zet de continuïteit en toekomst van onafhankelijke journalistiek van private nieuwsorganisaties verder onder druk.
Coalitiefracties wijzen op marktverstoring
In het debat lieten meerdere fracties zich zeer kritisch uit over een eventuele verruiming van de Ster-activiteiten. VVD-Kamerlid Claire Martens-America was uitgesproken in haar wens om zeer terughoudend te zijn met verruimingen voor de Ster: “Voorstellen rondom Ster hebben impact op het hele speelveld. Een besluit dat enkel bij OCW genomen is, heeft gevolgen voor grote en kleine ondernemers en doet ons hele medialandschap tekort. Want ja, de Ster-knop hééft gevolgen. Je mengt je als mediapartij die is gefinancierd van belastinggeld dan op een markt — denk aan podcasts — zonder dat er gedegen onderzoek ligt naar de effecten van deze marktverstoring.”
Financiële stabiliteit van private nieuwstitels in het geding
Ook NSC-Kamerlid Aant Jelle Soepboer was uiterst kritisch op het verruimen van de online reclamemogelijkheden voor de Ster: “Hierdoor creëert men directe concurrentie voor de private nieuwsmedia, met een vergelijkbare doelgroep en een vergelijkbaar platform. Daarmee brengt de verruiming de financiële stabiliteit van de private nieuwstitels in gevaar, zeker als de nieuwstitel volledig van advertentie-inkomsten afhankelijk is.” Op verzoek van de Tweede Kamer zegde minister Bruins toe om een impactonderzoek op het gehele medialandschap te doen, voordat het kabinet een besluit neemt.
Bezuinigingen niet compenseren met reclame-inkomsten
De Tweede Kamer nam later die week de motie Martens-America/Van Zanten aan, waarin de Kamer het kabinet verzoekt om niet toe te staan dat de bezuinigingen op de NPO worden opgevangen door de inkomsten uit de Ster te verhogen. De motie van NSC’er Soepboer om het publieke bestel reclameluw te houden en online reclameruimte van de Ster niet open te stellen voor commerciële adverteerders werd vooralsnog aangehouden. Ook de motie Martens-America over het handhaven dat de Ster-inkomsten nooit hoger mogen zijn dan het ingeboekte bedrag is nog aangehouden.
Reclameluwe publieke omroep belangrijk
NDP Nieuwsmedia steunt de genoemde zorgen van de coalitiefracties, omdat private nieuwsorganisaties sterk afhankelijk zijn van advertentie-inkomsten voor het bekostigen van hun journalistieke activiteiten. NDP Nieuwsmedia roept beleidsmakers daarom op bij de hervorming van het landelijke en lokale publieke bestel zorgvuldig rekening te houden met de impact op het gehéle medialandschap. Alleen door evenwichtig beleid kan een toekomstbestendig, pluriform en onafhankelijk medialandschap worden gewaarborgd. Een reclameluwe publieke omroep, in het bijzonder online, is daarbij van groot belang.
Zie ook het recentere bericht ‘Verruiming Ster-inkomsten met 50 miljoen schadelijk voor journalistiek‘
