Debat regeringsverklaring
In het debat benoemde Rob Jetten (D66) dat de btw-verhoging hardwerkende ondernemers in die sectoren raakt, maar ook mensen met een lagere of middeninkomens. Hij vroeg het kabinet daarom de effecten voor de sectoren in kaart te brengen. Ook riep Jetten op om bij de uitwerking van de Miljoenennota de verhoging niet door te voeren.
Als alternatief stelde D66 voor om hogere opbrengsten te halen uit de aanpak van belastingontwijking of door vervuiling zwaarder te belasten. In reactie daarop liet minister-president Schoof weten de bezwaren te horen en dat het kabinet bij de begrotingsbesluitvorming in augustus met elkaar zal spreken over de btw-verhogingen.
Motie: geen btw-verhoging kranten en boeken
De oppositie diende aan het einde van het lange debat een motie in om de btw-verhoging op kranten en boeken in te trekken en te zoeken naar alternatieve dekking. De indieners stelden dat het kabinet de ambitie heeft om de instituties die de rechtsstaat mede dragen, waaronder de media, te versterken. En dat de verhoging van het btw-tarief van 9% naar 21% voor boeken, kranten en tijdschriften daarentegen leidt tot duurdere (kinder)boeken, de toekomst van nieuwstitels en regionale dagbladen in gevaar brengt en daarmee de waakhondfunctie in onze democratie aantast.
De motie werd breed ondertekend, door de fractievoorzitters van D66, GroenLinks-PvdA, CDA, ChristenUnie, SGP, JA21, SP, Volt, PvdD en DENK. Bij de stemmingen steunde ook Forum voor Democratie de motie, waardoor de voltallige oppositie wil dat de btw-verhoging voor kranten en boeken van tafel gaat.
Geen meerderheid Eerste Kamer
NDP Nieuwsmedia vindt het een goed signaal dat er breed in de Tweede Kamer onvrede leeft over de btw-verhoging op dagbladen, weekbladen en tijdschriften. Politieke partijen van links tot rechts spreken zich in duidelijke taal uit: trek de btw-verhoging op kranten in.
Dit heldere signaal geeft het kabinet een extra uitdaging. De coalitie komt in de Eerste Kamer zetels tekort voor een meerderheid. Dat kan ook gevolgen hebben voor het Belastingplan 2025, dat de Eerste Kamer aan het einde van dit jaar behandelt. Het kabinet zal de btw-verhoging op kranten en boeken vermoedelijk opnemen in dat Belastingplan.
NDP Nieuwsmedia waarschuwt dat de btw-verhoging ertoe kan leiden dat honderdduizenden Nederlanders hun abonnement vaarwel zeggen. Een aantal regionale en kleine nieuwstitels loopt het gevaar op termijn te verdwijnen en vooral nieuwsmedia met kleine marges gaan een ongewisse toekomst tegemoet. Dit tast de waakhondfunctie aan van de vrije pers en de pluriformiteit van het nieuwslandschap dreigt erdoor in het geding te komen.
