In een brief aan de Tweede Kamer laat demissionair minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) weten dat zij knelpunten in de Wet open overheid (Woo) wil aanpakken. Ze oppert daarbij de mogelijkheid van een beperkter documentbegrip en het begrenzen van de omvang van informatieverzoeken.
De minister loopt daarmee vooruit op de uitkomsten van de invoeringstoets. Onderzoeksbureau SEO is onlangs gestart met dit onderzoek om beter zicht te krijgen op de invoering en uitvoering van de vorig jaar in werking getreden wet.
Zorgen over openbaarheid onder Woo
NDP Nieuwsmedia maakt zich zorgen over de nieuwe overwegingen van de minister en is daarover in gesprek met het ministerie en het onderzoeksbureau dat verantwoordelijk is voor de invoeringstoets. De problemen in de uitvoering van de Woo kunnen wat NDP Nieuwsmedia betreft niet worden opgelost door de ambities van de Woo terug te schroeven.
In een position paper deelt NDP Nieuwsmedia de huidige knelpunten voor journalisten en doet zij aanbevelingen voor een betere uitvoering van de Woo.
Systematische overschrijding van wettelijke termijn Woo
Toegang tot overheidsinformatie is sinds mei 2022 geregeld in de Woo als opvolger van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Hoewel de nieuwe wet is ingevoerd om overheidsinformatie transparanter en toegankelijker te maken, belemmert de huidige uitvoering van de Woo het werk van journalisten.
Bestuursorganen handelen een groot deel van de Woo-verzoeken van journalisten nog steeds buiten de wettelijke termijn af, blijkt uit een rondgang langs de leden van NDP Nieuwsmedia.
Eerder dit jaar toonde onderzoek van het Instituut Maatschappelijke Innovatie en Open State Foundation al aan dat de gemiddelde doorlooptijd van een verzoek tot openbaarmaking onder de Woo 162 dagen was. Het wettelijk maximum is onder de Woo juist verlaagd van 56 naar 42 dagen.
Uitgangsprincipe Woo is ‘transparant, tenzij’
Het uitgangsprincipe van de Woo is ‘transparant, tenzij’. NDP Nieuwsmedia constateert dat de cultuur binnen bestuursorganen daarmee nog niet in overeenstemming is. Veel bestuursorganen hebben in de nieuwe wet nieuwe weigeringsgronden gevonden, die veelvuldig en generiek lijken te worden ingezet om informatieverzoeken te weigeren.
NDP Nieuwsmedia roept bestuursorganen op om meer werk te maken van de nieuwe cultuur rond openbaarheid van overheidsinformatie.