Volgens NDP Nieuwsmedia betekent de Uitvoeringswet AVG de facto een zwakkere bescherming voor de journalistiek omdat de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) het recht op privacy van individuen versterkt en uitbreidt, meer verplichtingen oplegt aan organisaties die persoonsgegevens verwerken en de boetes voor overtredingen aanzienlijk verhoogt, in vergelijking met de oude Privacyrichtlijn.
De leden van de GroenLinks-fractie vroegen de minister afgelopen maand te reageren op de stelling van NDP Nieuwsmedia.
Dekker schrijft nu dat de versterking en uitbreiding van de rechten van personen en hogere boetes geen consequenties hebben voor de journalistieke praktijk.
Met zijn antwoord miskent de minister dat de balans tussen het recht op privacy en het recht op vrijheid van meningsuiting verandert door de AVG.
Het is opvallend dat de minister geen inhoudelijke onderbouwing geeft om sommige bepalingen van de AVG niet uit te zonderen voor journalistieke doeleinden.
Toepasselijkheid AVG wringt wel degelijk met de journalistieke praktijk
Onder de nieuwe regels zullen nieuwsmedia zich vaker moeten verweren tegen individuele klagers en toezichthoudende autoriteiten die een beroep doen op de AVG.
De juridische en financiële risico’s voor nieuwsmedia zijn groter als bepalingen van de AVG onder het nieuwe regime onverkort gelden. Hierdoor zullen zij voorzichtiger worden en mogelijk wegblijven van onderwerpen die door de verwerking van persoonsgegevens risicovol blijken.
Toepassing van de AVG zou bijvoorbeeld kunnen leiden tot rechtszaken waarin betrokkenen wiens persoonsgegevens voorkomen in de Panama Papers eisen om inzicht in hun gegevens te krijgen en verwijdering daarvan.
Uit angst dat hun identiteit wordt onthuld, zullen bronnen en klokkenluiders minder geneigd zijn om misstanden via de media naar buiten te brengen.
NDP Nieuwsmedia: ‘Gebruik ruimte die verordening biedt’
De AVG bepaalt dat lidstaten de uitzondering om persoonsgegevens te mogen verwerken voor journalistieke doeleinden in nationale wetgeving moeten vastleggen.
In december diende Dekker de wet die uitvoering geeft aan de AVG in bij de Tweede Kamer.
In het wetsvoorstel kiest het ministerie van Justitie en Veiligheid er echter voor om niet alle ruimte te benutten die de verordening voor deze vrijstellingen biedt.
Volgens de minister is de Uitvoeringswet AVG beleidsneutraal. Dat wil zeggen dat daar waar de verordening ruimte laat voor nationale keuzes, de bestaande regels zoveel mogelijk ongewijzigd worden overgenomen.
NDP Nieuwmedia is van mening dat de Nederlandse wetgever nauwkeuriger invulling moet geven aan de vrijheid van meningsuiting, omdat het recht op gegevensbescherming zwaarder gaat wegen onder de AVG.
‘In het belang van de journalistiek dient de wetgever nu tot een hernieuwde afweging te komen.’
Volgens de brancheorganisatie dient de intentie om op nationaal niveau zo min mogelijk te veranderen niet het uitgangspunt te zijn van de Uitvoeringswet AVG.