Volgens minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) is de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) ‘geheel in overeenstemming is met jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM).’
Plasterk gaf dit antwoord in reactie op vragen van de senatoren over de verhouding tussen het wetsvoorstel en het recht op bronbescherming.
Senatoren van CDA, D66, PvdA en GroenLinks wezen minister Plasterk op een mogelijke strijd tussen de Wiv en diverse grondrechten uit het EVRM, zoals de vrijheid van meningsuiting, het recht op bronbescherming en het recht op een eerlijk proces.
Wiv mogelijk nadelig voor journalistiek
De senatoren van D66 vrezen dat er een ‘chilling effect’ van de Wiv uit gaat. Hierdoor kunnen burgers en journalisten zich geremd voelen om hun mening te geven uit angst voor gevolgen van de Wiv. Eerder waarschuwde de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) hier ook voor.
Plasterk deelt deze zorg, maar is van mening dat de Wiv voldoende waarborgen biedt om aan de grondrechtelijke kaders te voldoen.
In zijn reactie op vragen van de senatoren stelt Plasterk dat het recht op journalistieke bronbescherming voldoende is gewaarborgd in het wetsvoorstel.
Het EHRM veroordeelde Nederland in de afgelopen jaren juist meerdere malen wegens ondermaatse journalistieke bronbescherming.
Vorige maand drong ook de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) aan op wettelijke verankering van journalistieke bronbescherming in de Wiv.
RSF: ‘Wiv bedreiging voor persvrijheid’
Vorige week werd bekend dat Nederland dit jaar van de tweede naar de vijfde plaats is gedaald op de persvrijheidsindex van Reporters zonder Grenzen (RSF).
In een toelichting noemt RSF de nieuwe Wiv als een belangrijke reden voor de lagere notering.
De Wiv bepaalt wat inlichtingen- en veiligheidsdiensten wel en niet mogen. De wet geeft de diensten de mogelijkheid om vaker en makkelijker informatie af te tappen van telefoongesprekken.
Ook mogen de diensten de informatie langer bewaren (drie jaar). Het gevolg is dat het voor journalisten moeilijker wordt om hun bronnen te beschermen.