Het Duitse kabinet wil dat internetplatforms voortaan beboet kunnen worden als zij haatzaaiende berichten of nepnieuws langer dan 24 uur online laten staan. Ook moeten bedrijven de identiteit van de betreffende gebruikers kenbaar maken.
Als het Duitse parlement instemt met het wetsvoorstel, kunnen de boetes oplopen tot maar liefst 50 miljoen euro.
De Duitse minister van Justitie, Heiko Maas vindt dat er ‘net zo weinig tolerantie moet zijn voor criminele uitingen op social media als op straat.’ Hij sprak al vaker zijn wens uit voor een wet als deze.
Ook vrezen de Duitse autoriteiten een opkomst van nepnieuws en racistische uitingen op social media in aanloop naar de verkiezingen.
Verschillende belangengroepen hebben zich ondertussen uitgesproken tegen het wetsvoorstel. Zij vrezen dat internetplatforms te voorzichtig zullen zijn. Dit beperkt de vrijheid van meningsuiting en leidt er mogelijk toe dat bepaalde nieuwsfeiten niet naar buiten zullen komen .
Duitse model mogelijk inspiratie voor Nederland
Vorige week riep CU-Kamerlid Gert-Jan Segers tijdens een debat over discriminatie en racisme in Nederland het kabinet op te onderzoeken of een wet naar Duits model in Nederland haalbaar en gewenst is. Hij kreeg daarbij steun van het CDA.
Demissionair minister Stef Blok (Veiligheid en Justitie) zei hierop dat hij ‘heel goed wil bekijken’ welke lessen uit het Duitse initiatief getrokken kunnen worden voor Nederland.
Ansip: ‘Geen Ministry of Truth’
Vorige week sprak Eurocommissaris Ansip (Digital Single Market) in het Europees Parlement over nepnieuws en haatzaaiende berichten op internet. Hij wees hierbij op het belang van mediawijsheid, zelfregulering en mediaethiek.
‘Wij hebben vertrouwen in het gezonde verstand van de bevolking. Nepnieuws is niet goed, maar een Ministry of Truth is erger,’ aldus Ansip.
In januari riep Ansip internetplatforms nog op om meer te doen tegen nepnieuws. Hij zei toen te overwegen anders zelf maatregelen te nemen.
De uitspraken die Ansip nu deed, wijzen niet direct op maatregelen van de Europese Commissie tegen nepnieuws. Wel zal Ansip op 10 mei met een nadere analyse over nepnieuws komen.
Het is overigens twijfelachtig of de Europese Commissie de competentie heeft om met dergelijke initiatieven te komen. Omdat deze een beperking van de vrijheid van meningsuiting, een grondrecht uit het EVRM, inhoudt, lijkt de Raad van Europa het aangewezen orgaan.
Ook nationale initiatieven zijn mogelijk. Omdat het een beperking van een grondrecht betreft, dienen nationale regeringen deze zwaar te onderbouwen.