De Media Pluralism Monitor, uitgevoerd door het Centre for Media Pluralism and Media Freedom (CMPF), is gefinancierd door de Europese Unie en beoogt in kaart te brengen welke dreigingen er in de Europese lidstaten bestaan voor mediapluralisme.
Naast Nederland is de situatie in achttien andere lidstaten onderzocht. De overige negen lidstaten werden vorig jaar al onder de loep genomen in een pilotstudie.
Laag risicoprofiel
Nederland heeft de wettelijke waarborgen voor de vrijheid van meningsuiting en het recht op informatie goed op orde. De onderzoekers spreken in de monitor wel hun zorgen uit over de tekortschietende wetgeving voor openbaarheid van bestuur en bescherming van journalistieke bronnen.
Mediaconcentratie
Volgens het rapport loopt Nederland wel een gemiddeld risico op het terrein van mediaconcentratie. De onderzoekers rekenen het Nederland aan dat er geen beperkingen gelden voor (cross-)mediaconcentratie, anders dan de reguliere mededingingsregels.
In werkelijkheid zijn de Nederlandse mediaconcentratiebeperkingen per 1 januari 2011 opgeheven, juist omdat de pluriformiteit schade kon ondervinden van het in stand houden van de beperkingen.
Burgers zijn er immers niet bij gebaat als noodlijdende nieuwstitels vanwege concentratiebeperkingen niet door andere nieuwsbedrijven kunnen worden overgenomen.
Dat dergelijke overwegingen niet passen in de starre Europese onderzoeksblauwdruk, onderstreept de beperkte waarde van dit Europabrede onderzoek.
De monitor is bedoeld als input voor Europese beleidsmakers. Het CMPF streeft ernaar de monitor op periodieke basis te actualiseren.