Nieuw Privacyverdrag EU en VS lijkt massasurveillance toe te staan

De mogelijkheid om bulkdata te gebruiken is een fundamentele tekortkoming die een gevaar vormt voor journalistieke bronbescherming en de persvrijheid.

Het Privacyschild is de opvolger van het Safe Harbor-akkoord. Het bevat afspraken over de opslag van Europese gegevens op Amerikaanse servers.
De EU en de Verenigde Staten kwamen begin februari tot een akkoord, maar de concepttekst werd pas deze week openbaar gemaakt. De Europese lidstaten en de nationale privacywaakhonden zullen zich de komende maanden buigen over de tekst.

Massasurveillance

De Verenigde Staten zeggen in het akkoord toe geen massasurveillance meer toe te passen op de gegevens van Europeanen op Amerikaanse servers.
Het akkoord zegt echter ook dat bulkdata wel degelijk gebruikt kan worden voor zes specifieke doeleinden, waaronder cybersecurity en het bestrijden van terrorisme.

Volgens Max Schrems, de Oostenrijker die de zaak tegen Facebook aanspande die uiteindelijk een streep zette door het Safe-Harbor-akkoord, bevestigen de Verenigde Staten hiermee openlijk dat het de Europese rechten voor tenminste zes doeleinden schendt.
Schrems sluit niet uit opnieuw naar het Europese Hof te stappen.

‘De Europese Commissie claimt dat er geen massasurvaillance meer is, maar de documenten tonen exact het tegenovergestelde’, aldus Schrems.

Journalistieke bronbescherming

De mogelijkheid tot massasurveillance raakt ook journalistieke bronbescherming.

Eerder stelde de Nederlandse Studiecommissie Journalistieke Bronbescherming richting de Tweede Kamer dat het recht op journalistieke bronbescherming een wassen neus is als overheidsdiensten al voordat de rechterlijke toetsing plaatsvindt over communicatiegegevens beschikken.
Dit is strijdig met het EVRM en het EU-Handvest van de Grondrechten.

Kritiek Nederlandse Europarlementariërs

Europarlementariërs Sophie In ‘t Veld (D66) en Judith Sargentini (GroenLinks) lieten weten dat zij weinig vertrouwen hebben in de rechtsgeldigheid van de nieuwe afspraken.

Volgens Sargentini blijft massasurveillance toegestaan en is het toezicht daarop niet onafhankelijk.
In ‘t Veld vraagt zich af of alle elementen van het verdrag wel voldoen aan de normen die het Europese Hof van Justitie stelde toen het Hof het Safe Harbor-akkoord buiten toepassing verklaarde.