Via het zogenoemde NOS Nieuwsfragmentenkanaal stelt de publieke omroep gratis videofragmenten beschikbaar aan professionele afnemers. De marktverstoring wordt veroorzaakt door de voorwaarden waaronder de NOS de dienst aanbiedt.
Hoewel de NOS de dienst als steun voor de journalistiek presenteert, schaadt deze juist de pluriformiteit van de nieuwsvoorziening.
Vandaag heeft NDP Nieuwsmedia haar bezwaar ingediend bij staatssecretaris Dekker (Media) tegen het voorgenomen NOS Nieuwsfragmentenkanaal. De staatssecretaris moet binnenkort een definitief besluit nemen over de nieuwe dienst.
In de bezwaarprocedure vertegenwoordigt brancheorganisatie NDP Nieuwsmedia zowel potentiële gebruikers van de videodienst (nieuwswebsites als Telegraaf.nl en Volkskrant.nl) als producenten en leveranciers van videofragmenten (zoals ANP, RTL Nieuws en Zoomin.TV). Ook NU.nl en Novum scharen zich achter het protest van de branche.
Marktverstoring evident
Voor producenten en leveranciers is de marktverstoring evident: een publieke organisatie biedt professionele afnemers een concurrerende videodienst aan, maar dan kosteloos. Erik van Gruijthuijsen, directeur ANP: “Tegen gratis aanbod kan onze redactie niet concurreren. Dit zet enorme druk op de jonge en commercieel nog moeilijke markt voor nieuwsvideo’s.”
Frank Volmer, directeur-uitgever bij TMG sluit zich daarbij aan: “Het leveren van diensten aan professionele afnemers is geen publieke taak. Nog meer marktverstoring kunnen we niet gebruiken.” In de bezwaarprocedure betoogt NDP Nieuwsmedia dat de NOS met de dienst de mediawettelijke bepalingen ter voorkoming van marktverstoring overtreedt.
Pluriformiteit in het geding
De nieuwe dienst heeft tot gevolg dat het private aanbod van nieuwsfragmenten zal verschralen, waardoor afnemers van videodiensten minder keuze resteert. Dat schaadt bovendien een publiek belang: door een verschraling van het aanbod neemt de pluriformiteit van de nieuwsvoorziening af.
Potentiële afnemers van de dienst hebben bezwaren tegen de voorwaarden die de NOS stelt, zoals de mogelijke verplichting een STER-spot uit te zenden en het tonen van NOS-kijktips. Ook speelt voor afnemers mee dat de NOS vergaand inzicht eist in hun inkoop van nieuwsvideo’s. Dat betekent inzage geven in concurrentiegevoelige gegevens.
Aanbeveling commissie-Brinkman niet opgevolgd
De NOS beroept zich graag op het rapport van de commissie-Brinkman uit 2009, waarin de problemen van de nieuwssector zijn onderzocht. De commissie-Brinkman benadrukte echter dat samenwerking tussen de publieke omroep en de private nieuwssector niet ten koste van die nieuwssector mag gaan en steeds marktconform moet zijn.
Juist daaraan voldoet het NOS Nieuwsfragmentenkanaal niet. Samenwerking tussen de publieke omroep en nieuwsbedrijven is zeker mogelijk en wenselijk, maar dan dient samenwerking wel te worden vormgegeven met respect voor het belang van een pluriforme nieuwsvoorziening.