Lichte toename dagbladomzet 2023, vooruitzichten somber

De omzet van dagbladen is in 2023 licht gestegen. De groei is toe te schrijven aan de toename van digitale abonnementen. Dat blijkt uit het jaarverslag 2023 van NDP Nieuwsmedia. De vooruitzichten voor de branche zijn echter zorgelijk.

De omzet groeide in 2023 met 1,2 procent naar € 1,2 miljard. De toename is vooral te danken aan digitale abonnementen. Deze inkomsten groeiden met een kwart naar € 152 miljoen. De omzet uit printabonnementen en -advertising daalde echter met 2%.

Investeringen in innovatie en redactie

Na de vrije val van de advertentie-inkomsten in de periode tussen 2006 en 2020 is de omzetontwikkeling van dagbladen de afgelopen jaren in een rustiger vaarwater gekomen. Tijdens de recente stabiele fase hebben uitgevers noodzakelijke investeringen kunnen doen in (digitale) innovatie en in hun redacties. Die zijn nodig om de digitale transitie in goede banen te leiden.

Op het verdwijnen van enkele gratis kranten na is het aantal dagbladmerken al meer dan een decennium nauwelijks gewijzigd. Het is echter de vraag of dit stabiele, pluriforme beeld overeind blijft.

Sombere vooruitzichten nieuwsmedia

De vooruitzichten voor de branche zijn ondanks een stabiel 2023 namelijk ronduit somber. De inflatie pakt nadelig uit, de bezorging van dagbladen blijft complex en kostenintensief, terwijl digitale abonnementen aanmerkelijk minder opleveren dan printuitgaven.

De grootste uitdaging voor de komende jaren is echter een gevolg van de recente coalitieplannen. Die voorzien in een verhoging van 12 procentpunten van de btw voor nieuwsmedia en magazines. Prijsstudies voorzien in een terugval in abonnees van circa 17 procent, een daling die veel titels door hun dunne winstmarges niet zullen kunnen dragen. In het bijzonder regionale titels en kleine uitgevers worden er hard door geraakt, zo is de verwachting.

Btw-verhoging zet pluriformiteit op het spel

Herman Wolswinkel, directeur van NDP Nieuwsmedia: “De cijfers van de branche over 2023 ogen stabiel, maar als je de inflatie meerekent, is het beeld minder positief. En nu hangt de voorgenomen btw-verhoging als een donkere wolk boven de journalistiek. Het is onbegrijpelijk dat de coalitiepartijen een extra drempel willen opwerpen voor de toegang tot onafhankelijke journalistiek. De gevolgen zullen ingrijpend zijn. De ongekende btw-verhoging zet de pluriformiteit van het journalistieke landschap op het spel.”

Andere bevindingen uit het jaarverslag 2023

  • De lezersmarkt, bestaande uit abonnementen en losse verkoop, boekte net als in 2022 een bescheiden groei.
  • De digitale uitgeefproducten deden het goed en realiseerden een omzetgroei van 25 procent. Het gaat hierbij om abonnementen op premiumartikelen en op de digitale versie van de krant. De groei zorgde voor compensatie van de gedaalde omzet uit printuitgaven (-2 procent).
  • De lezersmarkt bleef de belangrijkste component van de dagbladomzet. Het omzetaandeel kwam in 2023 uit op 79 procent van het totaal.
  • De lichte terugval van de omzet op de advertentiemarkt valt op. Met 0,3 procent daling was dit resultaat minder gunstig dan het jaar ervoor. De sterke groei van online advertising lijkt af te vlakken (+3 procent) en was in 2023 niet voldoende om de daling in printreclame (-2 procent) op te vangen.
  • Kleine en regionale titels boekten een iets beter resultaat dan de grote landelijke titels. De kleine titels behaalden meer groei op de lezersmarkt (+3 procent), de regionale uitgaven maakten een inhaalslag op de advertentiemarkt (+3 procent).
  • De investering in redacties is in 2023 uitgekomen op € 370 miljoen.
  • Het aantal fte’s op de redacties van de aangesloten nieuwsbedrijven bedroeg 2.744, vrijwel evenveel als in 2022.

Meer informatie in jaarverslag

Meer informatie over de resultaten van dagbladuitgevers is te vinden in het jaarverslag 2023 van NDP Nieuwsmedia:

Download het NDP Nieuwsmedia Jaarverslag 2023 (PDF)